Rozprawa profesora Henryka Hoyera (biologa, rektora Uniwersytetu Jagiellońskiego), opublikowana po raz pierwszy w 1876 roku, w racjonalny sposób przedstawia stanowisko autora wobec teorii ewolucji, opisanej przez Karola Darwina, w klasycznej pracy pt. O powstawaniu gatunków drogą naturalnego doboru czyli o utrzymywaniu się doskonalszych ras w walce o byt.

Wbrew temu, co można sądzić po tytule rozprawy, autor nie dyskredytuje całkowicie teorii Darwina, broni wręcz osoby autora przed stawianymi mu zarzutami; nie widzi też sprzeczności teorii z Biblią.

Gdy w r. 1859 Darwin po raz pierwszy wydał swoje klassyczne dzieło „O Powstawaniu gatunków drogą naturalnego wyboru czyli utrzymywanie się rass doskonalszych w walce o byt”, oparte na 20-letniej ścisłej obserwacyi i doświadczeniu; przewidywał zapewne, że głoszone tam idee będą miały do walczenia z silną opozycyą naukową, jak również i zakorzeniałemi przesądami i uprzedzeniami: wszakże godna podziwu jego skromność, przebijająca się na każdej stronicy, w każdym niemal wierszu jego dzieł, nie pozwoliła mu wtenczas jeszcze przypuścić, żeby jego pogląd już w krótkim przeciągu czasu mógł spowodować wielki przewrót w naukach biologicznych, zakreślając im nowe cele i nowy kierunek, żeby mógł nawet posłużyć jako fundament do wzniesienia nowego systemu przyrodniczo-filozoficznego, powszechnie znanego pod mianem „Darwinizmu”. System ten stworzonym został nie przez samego Darwina, lecz przez zagorzałych jego zwolenników i agitatorów; dotąd nie zdołał zjednać sobie pełnego obywatelstwa w nauce, ale za to popularnemi wykładami rozpowszechnił się pomiędzy publicznością i nie małe tam wzniecił wzburzenie. Stronnicy owego systemu wychwalają go jako nową ewangelią, jako zupełnie nowy, „naturalny i prawdziwy” pogląd na świat, doniosłością daleko przewyższający reformę, spowodowaną genialnemi odkryciami Kopernika; przeciwnicy zaś wygłaszają, że nowoczesna nauka na wieki się zhańbiła, nie potępiając z gruntu owych opacznych poglądów, niby najwybitniej świadczących o zniedołężnieniu władz umysłowych w obecnem stuleciu.

Data wydania: 2021
Format: PDF
Liczba stron: 37
ISBN: 978-83-66315-88-4
Kategoria: Nauki przyrodnicze
Tagi: biologia, Darwin, darwinizm, teoria ewolucji, teorie naukowe